[zurück]

9. Die Primzahlen

[vor]

Die Primzahlen [] sind natürliche Zahlen die nur durch 1 und durch sich selbst teilbar sind. Die ersten 10000 Primzahlen (Primzahlen.py).

2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29, 31, 37, 41, 43, 47, 53, 59, 61, 67, 71, 73, 79, 83, 89, 97, 101, 103, 107, 109, 113, 127, 131, 137, 139, 149, 151, 157, 163, 167, 173, 179, 181, 191, 193, 197, 199, 211, 223, 227, 229, 233, 239, 241, 251, 257, 263, 269, 271

Eine Auswertung der ersten 100000 Primzahlen.

Ziffer Anzahl (alle) Anzahl (letzte)
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
46188       
102370       
55213       
72717       
47647       
47525       
47269       
72319       
47174       
72062       
0       
24967       
1       
25007       
0       
1       
0       
25015       
0       
25009       

Primfaktorzerlegung [53]: Jede positive natürliche Zahl läßt sich als Produkt aus Primzahlen darstellen (Primfaktorzerlegung.py).
Ein paar Beispiele.

30 2 * 3 * 5
1001 7 * 11 * 13
6936 2 * 2 * 2 * 3 * 17 * 17
10000 2 * 2 * 2 * 2 * 5 * 5 * 5 * 5
11227 103 * 109

Goldbachsche Vermutung

Es gibt eine starke und schwache Goldbachsche Vermutung, die starke lautet:

Jede gerade Zahl, die größer als 2 ist, ist die Summe zweier Primzahlen, z.B.

  4 = 2 + 2   24 = 5 + 19
  24 = 7 + 17
  24 = 11 + 13
  6 = 3 + 3   26 = 3 + 23
  26 = 7 + 19
  26 = 13 + 13
  8 = 3 + 5   28 = 5 + 23
  28 = 11 + 17
  10 = 5 + 5   30 = 7 + 23
  30 = 11 + 19
  30 = 13 + 17
  12 = 5 + 7   32 = 3 + 29
  32 = 13 + 19
  14 = 3 + 11
  14 = 7 + 7
  34 = 3 + 31
  34 = 5 + 29
  34 = 11 + 23
  34 = 17 + 17
  16 = 3 + 13
  16 = 5 + 11
  36 = 5 + 31
  36 = 7 + 29
  36 = 13 + 23
  36 = 17 + 19
  18 = 5 + 13
  18 = 7 + 11
  38 = 7 + 31
  38 = 19 + 19
  20 = 3 + 17
  20 = 7 + 13
  40 = 3 + 37
  40 = 11 + 29
  40 = 17 + 23
  22 = 3 + 19
  22 = 5 + 17
  22 = 11 + 11
  42 = 5 + 37
  42 = 11 + 31
  42 = 13 + 29
  42 = 19 + 23

Die schwache Goldbachsche Vermutung lautet:

Jede ungerade Zahl, die größer als 5 ist, ist die Summe dreier Primzahlen, z.B.

  7 = 2 + 2 + 3   27 = 2 + 2 + 23
  27 = 3 + 3 + 19
  27 = 3 + 5 + 17
  27 = 7 + 7 + 13
  9 = 2 + 2 + 5
  9 = 3 + 3 + 3
  29 = 5 + 5 + 19
  29 = 5 + 7 + 17
  29 = 5 + 11 + 13
  29 = 7 + 11 + 11
  11 = 3 + 3 + 5   31 = 3 + 5 + 23
  31 = 5 + 7 + 19
  31 = 7 + 7 + 17
  31 = 7 + 11 + 13
  13 = 3 + 3 + 7
  13 = 3 + 5 + 5
  33 = 2 + 2 + 29
  33 = 5 + 5 + 23
  33 = 7 + 7 + 19
  33 = 5 + 11 + 17
  33 = 7 + 13 + 13
  33 = 11 + 11 + 11
  15 = 2 + 2 + 11
  15 = 3 + 5 + 7
  15 = 5 + 5 + 5
  35 = 2 + 2 + 31
  35 = 3 + 3 + 29
  35 = 5 + 7 + 23
  35 = 5 + 11 + 19
  35 = 7 + 11 + 17
  35 = 11 + 11 + 13
  17 = 2 + 2 + 13
  17 = 3 + 7 + 7
  17 = 3 + 3 + 11
  37 = 3 + 3 + 31
  37 = 3 + 5 + 29
  37 = 7 + 7 + 23
  37 = 7 + 11 + 19
  37 = 7 + 13 + 17
  37 = 11 + 13 + 13
  19 = 3 + 3 + 13
  19 = 3 + 5 + 11
  19 = 5 + 7 + 7
  39 = 3 + 5 + 31
  39 = 5 + 5 + 29
  39 = 5 + 11 + 23
  39 = 7 + 13 + 19
  39 = 11 + 11 + 17
  39 = 13 + 13 + 13
  21 = 2 + 2 + 17
  21 = 7 + 7 + 7
  41 = 2 + 2 + 37
  41 = 5 + 5 + 31
  41 = 5 + 7 + 29
  41 = 5 + 13 + 23
  41 = 5 + 17 + 19
  41 = 7 + 11 + 23
  41 = 11 + 11 + 19
  41 = 11 + 13 + 17
  23 = 5 + 5 + 13
  23 = 3 + 3 + 17
  23 = 5 + 7 + 11
  43 = 3 + 3 + 37
  43 = 3 + 11 + 29
  43 = 3 + 17 + 23
  43 = 5 + 7 + 31
  43 = 7 + 7 + 29
  43 = 7 + 13 + 23
  43 = 7 + 17 + 19
  43 = 11 + 13 + 19
  43 = 13 + 13 + 17
  25 = 7 + 7 + 11
  25 = 3 + 5 + 17
  25 = 5 + 7 + 13
  
  45 = 2 + 2 + 41
  45 = 3 + 5 + 37
  45 = 3 + 11 + 31
  45 = 3 + 19 + 23
  45 = 5 + 11 + 29
  45 = 5 + 17 + 23
  45 = 7 + 7 + 31
  45 = 11 + 11 + 23
  45 = 13 + 13 + 19

Von Goldbachsch gibt es noch eine weitere Vermutung die aber inzwischen widerlegt wurde:

Jede ungerade Zahl n läßt sich als Summe aus einer Primzahl p und dem Doppelten einer Quadratzahl darstellen. n = p + 2*b2

Wenn man b = 0 zuläßt gibt für diese Vermutung mit 5777 und 5993 nur zwei Ausnahmen. Alle Primzahlen erfüllen diese Vermutung da p = p + 2*02.

Wenn b ungleich 0 gilt kommem weitere 8 Zahlen (2, 3, 17, 137, 227, 977, 1187, 1493) hinzu, diese Zahlen nennt man Stern Primzahlen da es alles Primzahlen sind. Nimmt man 5777 und 5993, die keine Primzahlen sind, hinzu erhält man die Stern Zahlen.


John Friedlander und Henryk Iwaniec Vermutung

Es gibt unendlich viele Primzahlen der Form a2 + b4, wobei a und b natürliche Zahlen sind.

Diese Vermutung wurde bewiesen. Ein paar Beispiele:

2 = 12 + 14   
5 = 22 + 14   
17 = 42 + 14    
17 = 12 + 24    
37 = 62 + 14    
41 = 52 + 24    
97 = 92 + 24    
97 = 42 + 34    
101 = 102 + 14   
137 = 112 + 24    
181 = 102 + 34    
197 = 142 + 14    
241 = 152 + 24    
257 = 162 + 14    
257 = 12 + 44    
277 = 142 + 34    
281 = 52 + 44    
337 = 162 + 34    
337 = 92 + 44    
401 = 202 + 14    
457 = 212 + 24    
577 = 242 + 14    
617 = 192 + 44    
641 = 252 + 24    
641 = 42 + 54    
661 = 62 + 54    
677 = 262 + 14    
757 = 262 + 34    
769 = 122 + 54    
821 = 132 + 54    
857 = 292 + 24    
881 = 252 + 44    
881 = 162 + 54    
977 = 312 + 24    
1097 = 292 + 44    
1109 = 222 + 54    
1201 = 242 + 54    
1217 = 312 + 44    
1237 = 342 + 34    
1297 = 362 + 14    
1297 = 12 + 64    
1301 = 262 + 54    
1321 = 52 + 64    
1409 = 282 + 54    
1481 = 352 + 44    
1601 = 402 + 14    
1657 = 192 + 64    
1697 = 412 + 24    
1777 = 392 + 44    
2017 = 442 + 34    
2069 = 382 + 54    
2137 = 292 + 64    
2281 = 452 + 44    
2389 = 422 + 54    
2417 = 492 + 24    
2417 = 42 + 74    
2437 = 62 + 74    
 
 
 

Es gibt unendlich viele Primzahlen der Form a2 + 4b2, wenn a und b Primzahlen sind.

Diese Vermutung wurde bisher nicht bewiesen. Ein paar Beispiele:

41 = 52 + 4*22    
61 = 52 + 4*32    
109 = 32 + 4*52    
137 = 112 + 4*22    
149 = 72 + 4*52    
157 = 112 + 4*32    
221 = 112 + 4*52    
269 = 132 + 4*52    
317 = 112 + 4*72    
389 = 172 + 4*52    
397 = 192 + 4*32    
461 = 192 + 4*52    
509 = 52 + 4*112    
557 = 192 + 4*72    
653 = 132 + 4*112    
701 = 52 + 4*132    
773 = 172 + 4*112    
797 = 112 + 4*132    
857 = 292 + 4*22    
877 = 292 + 4*32    
941 = 292 + 4*52    
977 = 312 + 4*22    
997 = 312 + 4*32    
1013 = 232 + 4*112    
1061 = 312 + 4*52    
1181 = 52 + 4*172    
1277 = 112 + 4*172    
1453 = 32 + 4*192    
1493 = 72 + 4*192    
1613 = 132 + 4*192    
1637 = 312 + 4*132    
1697 = 412 + 4*22    
1733 = 172 + 4*192    
1877 = 412 + 4*72    
1949 = 432 + 4*52    
1973 = 232 + 4*192    
1997 = 292 + 4*172    
2141 = 52 + 4*232    
2237 = 112 + 4*232    
2309 = 472 + 4*52    
2333 = 432 + 4*112    
2357 = 412 + 4*132    
2477 = 192 + 4*232    
2693 = 472 + 4*112    
2837 = 412 + 4*172    
2909 = 532 + 4*52    
2957 = 292 + 4*232    
3373 = 32 + 4*292    
3389 = 52 + 4*292    
3413 = 72 + 4*292    
3517 = 592 + 4*32    
3533 = 132 + 4*292    
3581 = 592 + 4*52    
3677 = 592 + 4*72    
3797 = 412 + 4*232    
3821 = 612 + 4*52    
3853 = 32 + 4*312    
3893 = 72 + 4*312    
3917 = 612 + 4*72    
4013 = 132 + 4*312    
4133 = 172 + 4*312    
4157 = 592 + 4*132    
4253 = 532 + 4*192    
4373 = 232 + 4*312    
4397 = 612 + 4*132    
4637 = 592 + 4*172    
4733 = 372 + 4*292    
4877 = 612 + 4*172    
4973 = 672 + 4*112    
5077 = 712 + 4*32    
5237 = 712 + 4*72    
5501 = 52 + 4*372    
5573 = 472 + 4*292    
5693 = 432 + 4*312    
5717 = 712 + 4*132    
5813 = 732 + 4*112    
6053 = 472 + 4*312    
6173 = 532 + 4*292    
6197 = 712 + 4*172    
6257 = 792 + 4*22    
6277 = 792 + 4*32    
6317 = 292 + 4*372    
6653 = 532 + 4*312    
6733 = 32 + 4*412    
6917 = 792 + 4*132    
7013 = 172 + 4*412    
7253 = 232 + 4*412    
7517 = 112 + 4*432    
7757 = 192 + 4*432    
7853 = 672 + 4*292    
7937 = 892 + 4*22    
8093 = 372 + 4*412    
8117 = 892 + 4*72    
8237 = 292 + 4*432    
8353 = 312 + 4*432    
8573 = 432 + 4*412    
8597 = 892 + 4*132    
8693 = 732 + 4*292    
8861 = 52 + 4*472    
8933 = 472 + 4*412    
9173 = 732 + 4*312    
9533 = 532 + 4*412    
9677 = 292 + 4*472    
 

Trunkierbare Primzahlen

Eine trunkierbare Primzahl ist eine Primzahl, die nach Abschneiden von Ziffern eine Primzahl bleibt. Dabei unterscheidet man rechtstrunkierbare, linkstrunkierbare und beidseitig trunkierbare Primzahlen.

Es gibt genau 83 rechtstrunkierbare Primzahlen.

2
71
379
2399
7331
37337
293999
2339933
37337999
3
73
593
2939
7333
37339
373379
2399333
59393339
5
79
599
3119
7393
37397
373393
2939999
73939133
7
233
719
3137
23333
59393
593933
3733799
 
23
239
733
3733
23339
59399
593993
5939333
 
29
293
739
3739
23399
71933
719333
7393913
 
31
311
797
3793
23993
73331
739391
7393931
 
37
313
2333
3797
29399
73939
739393
7393933
 
53
17
2339
5939
31193
233993
739397
23399339
 
59
373
2393
7193
31379
239933
739399
29399999
 

Ich habe bei den rechtstrunkierbaren Primzahlen ausgewertet welche Ziffern wie häufig in den Zahlen vorkommen.

Ziffer Anzahl (alle) Anzahl (letzte)
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0         
22         
24         
156         
0         
12         
0         
49         
0         
107         
0         
7         
1         
35         
0         
1         
0         
9         
0         
30         

Ausser der 2, die selbst eine Primzahl ist, kommen keine weiteren geraden Zahlen vor. Die 2 steht auch immer am Anfang der Primzahl. Die 3 und die 9 kommen am häufigsten vor.

Bei den linkstrunkierbaren Primzahlen (es gibt 4260) sieht das etwas anders aus, die Null ist dabei per Definition ausgeschlossen.

Ziffer Anzahl (alle) Anzahl (letzte)
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0       
3554       
2999       
7748       
3259       
2917       
6752       
5509       
3040       
5361       
0       
0       
1       
2127       
0       
1       
0       
2131       
0       
0       

Die 2 und die 5 kommen nur einmal vor, damit sind die einstelligen Primzahlen 2 und 5 gemeint. Die 9 kommt als letztes Ziffer nicht vor da sie selbst keine Primzahl ist.

Die 5 kann nicht letzte Ziffer sein da alle zweistelligen Zahlen mit einer 5 am Ende keine Primzahlen sind. Sie sind durch 5 teilbar.


Sophie Germain Primzahlen

Eine Primzahl p nennt man Sophie-Germain-Primzahl, wenn auch 2p + 1 eine Primzahl ist (2p + 1 ist dann eine sichere Primzahl).

Eine Auswertung der ersten 100000 Sophie Germain Primzahlen.

Ziffer Anzahl (alle) Anzahl (letzte)
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
54079       
138767       
60752       
93763       
59858       
59940       
59509       
59541       
59060       
89542       
0       
33343       
1       
33407       
0       
1       
0       
0       
0       
33248       

Als letzte Ziffern kommen nur die Zahlen 1, 3 und 9 in Frage. Alle drei Zahlen (1, 3, 9) kommen fast gleich häufig vor.

Die 2 und die 5 kommen nur einmal, als Primzahl 2 und 5, vor.

Zahlen mit geraden Zahlen (0, 2, 4, 6, 8) am Ende können keine Primzahlen sein (bis auf die Primzahl 2).

Bleibt noch die Frage warum es keine Sophie Germain Primzahlen mit einer 7 am Ende gibt. Ein paar Beispiele.

p q = 2p + 1 Primfaktoren
17        
37        
47        
67        
97        
107        
127        
137        
157        
167        
35        
75        
95        
135        
195        
215        
255        
275        
315        
335        
5, 7      
3, 5, 5      
5, 19      
3, 3, 3, 5      
3, 5, 13      
5, 43      
3, 5, 17      
5, 5, 11      
3, 3, 5, 7      
5, 67      

Dieser Zusammenhang läßt sich leicht beweisen.

          p = 10k + 7

          q = 2p + 1 = 20k + 14 + 1

          q = 20k + 15 = 5(4k + 3)

D.h. q ist immer durch 5 teilbar und kann daher keine Primzahl sein.


Repunit Primzahlen

Repunit Zahlen sind Zahlen die nur die Ziffer 1 enthalten, sie sind wie folgt definiert.

Die Repunit Zahlen lassen sich auch rekursiv berechnen.

Ein sehr kleiner Teil der Repunit Zahlen sind Primzahlen, z.B. Rn mit n = 2, 19, 23, 317, 1031, ...

Die Repunit Zahlen von R1 bis R25 mit ihrer Primfaktorzerlegung, die 3 Primzahlen sind blau dargestellt.

n Rn Primfaktorzerlegung
1   
2   
3   
4   
5   
6   
7   
8   
9   
10   
11   
12   
13   
14   
15   
16   
17   
18   
19   
20   
21   
22   
23   
24   
25   
1     
11     
111     
1111     
11111     
111111     
1111111     
11111111     
111111111     
1111111111     
11111111111     
111111111111     
1111111111111     
11111111111111     
111111111111111     
1111111111111111     
11111111111111111     
111111111111111111     
1111111111111111111     
11111111111111111111     
111111111111111111111     
1111111111111111111111     
11111111111111111111111     
111111111111111111111111     
1111111111111111111111111     
1     
11     
3, 37     
11, 101     
41, 271     
3, 7, 11, 13, 37     
239, 4649     
11, 73, 101, 137     
3, 3, 37, 333667     
11, 41, 271, 9091     
21649, 513239     
3, 7, 11, 13, 37, 101, 9901     
53, 79, 265371653     
11, 239, 4649, 909091     
3, 31, 37, 41, 271, 2906161     
11, 17, 73, 101, 137, 5882353     
2071723, 5363222357     
3, 3, 7, 11, 13, 19, 37, 52579, 333667     
1111111111111111111     
11, 41, 101, 271, 3541, 9091, 27961     
3, 37, 43, 239, 1933, 4649, 10838689     
11, 11, 23, 4093, 8779, 21649, 513239     
11111111111111111111111     
3, 7, 11, 13, 37, 73, 101, 137, 9901, 99990001     
41, 271, 21401, 25601, 182521213001     

Pythagoreische Primzahlen

Eine pythagoreische Primzahl ist wie folgt definiert: p = 4 n + 1.
Jede pythagoreische Primzahl kann als Summe von zwei Quadraten dargestellt werden (p = a2 + b2).
Die Primzahlen sind blau dargestellt.

n 4 n + 1 a2 + b2
1    4*1 + 1 = 5      12 + 22 = 5     
2    4*2 + 1 = 9           
3    4*3 + 1 = 13      22 + 32 = 13     
4    4*4 + 1 = 17      12 + 42 = 17     
5    4*5 + 1 = 21           
6    4*6 + 1 = 25           
7    4*7 + 1 = 29      22 + 52 = 29     
8    4*8 + 1 = 33           
9    4*9 + 1 = 37      12 + 62 = 37     
10    4*10 + 1 = 41      42 + 52 = 41     
11    4*11 + 1 = 45           
12    4*12 + 1 = 47           
13    4*13 + 1 = 53      42 + 72 = 53     
14    4*14 + 1 = 57           
15    4*15 + 1 = 61      52 + 62 = 61     
16    4*16 + 1 = 65           
17    4*17 + 1 = 69           
18    4*18 + 1 = 73      32 + 82 = 73     
19    4*19 + 1 = 77           
20    4*20 + 1 = 81           
21    4*21 + 1 = 85           
22    4*22 + 1 = 89      52 + 82 = 89     
23    4*23 + 1 = 93           
24    4*24 + 1 = 97      42 + 92 = 97     
25    4*25 + 1 = 101      12 + 102 = 101     
26    4*26 + 1 = 105           
27    4*27 + 1 = 109      32 + 102 = 109     
28    4*28 + 1 = 113      72 + 82 = 113     
29    4*29 + 1 = 117           
30    4*30 + 1 = 121           
31    4*31 + 1 = 125           
32    4*32 + 1 = 129           
33    4*33 + 1 = 133           
34    4*34 + 1 = 137      42 + 112 = 137     
35    4*35 + 1 = 141           
36    4*36 + 1 = 145           
37    4*37 + 1 = 149      72 + 102 = 149     
38    4*38 + 1 = 153           
39    4*39 + 1 = 157      62 + 112 = 157     
40    4*40 + 1 = 161           
41    4*41 + 1 = 165           
42    4*42 + 1 = 169           
43    4*43 + 1 = 173      22 + 132 = 173     
44    4*44 + 1 = 177           
45    4*45 + 1 = 181      92 + 102 = 181     
46    4*46 + 1 = 185           
47    4*47 + 1 = 189           
48    4*48 + 1 = 193      72 + 122 = 193     
49    4*49 + 1 = 197      12 + 142 = 197     
50    4*50 + 1 = 201           

Bis n = 50 gibt es 21 Primzahlen.


Nicht pythagoreische Primzahlen

Eine nicht pythagoreische Primzahl ist wie folgt definiert: p = 4 n + 3.
Die Primzahlen sind blau dargestellt.

n 4 n + 3
1   
2   
3   
4   
5   
6   
7   
8   
9   
10   
11   
12   
13   
14   
15   
16   
17   
18   
19   
20   
21   
22   
23   
24   
25   
26   
27   
28   
29   
30   
31   
32   
33   
34   
35   
36   
37   
38   
39   
40   
41   
42   
43   
44   
45   
46   
47   
48   
49   
50   
4*1 + 3 = 7     
4*2 + 3 = 11     
4*3 + 3 = 15     
4*4 + 3 = 19     
4*5 + 3 = 23     
4*6 + 3 = 27     
4*7 + 3 = 31     
4*8 + 3 = 35     
4*9 + 3 = 39     
4*10 + 3 = 43     
4*11 + 3 = 47     
4*12 + 3 = 51     
4*13 + 3 = 55     
4*14 + 3 = 59     
4*15 + 3 = 63     
4*16 + 3 = 67     
4*17 + 3 = 71     
4*18 + 3 = 75     
4*19 + 3 = 79     
4*20 + 3 = 83     
4*21 + 3 = 87     
4*22 + 3 = 91     
4*23 + 3 = 95     
4*24 + 3 = 99     
4*25 + 3 = 103     
4*26 + 3 = 107     
4*27 + 3 = 111     
4*28 + 3 = 115     
4*29 + 3 = 119     
4*30 + 3 = 123     
4*31 + 3 = 127     
4*32 + 3 = 131     
4*33 + 3 = 135     
4*34 + 3 = 139     
4*35 + 3 = 143     
4*36 + 3 = 147     
4*37 + 3 = 151     
4*38 + 3 = 155     
4*39 + 3 = 159     
4*40 + 3 = 163     
4*41 + 3 = 167     
4*42 + 3 = 171     
4*43 + 3 = 175     
4*44 + 3 = 179     
4*45 + 3 = 183     
4*46 + 3 = 187     
4*47 + 3 = 191     
4*48 + 3 = 195     
4*49 + 3 = 199     
4*50 + 3 = 203     

Bis n = 50 gibt es 23 Primzahlen.


[zurück] [Inhaltsverzeichnis] [vor]